Deze keer in Taal Digitaal: Whispp, een nieuwe app die fluisterspraak kan omzetten naar gewone spraak. Een uitkomst voor mensen die stotteren of kampen met stemproblemen.  Redactielid Heleen heeft de app zelf kort uitgetest en vertelt hier haar bevindingen.

Veel mensen kampen met stemproblemen als gevolg van ziekte, trauma of ouderdom. Denk daarbij bijvoorbeeld aan stemverlies door stembandverlamming of na een laryngectomie. Deze stemproblemen kunnen grote impact hebben op het sociale en professionele leven. Praten kost veel energie, en het kan moeilijk zijn om je verstaanbaar te maken. Met name aan de telefoon is zachte fluisterspraak vaak lastig te horen.

Whispp is een app die in dit soort belsituaties kan helpen. Zolang de gebruiker nog goed kan articuleren, is de app in staat om fluisterspraak of slokdarmspraak om te zetten naar een heldere stem. Dat kan een stem naar keuze zijn in de app, maar gebruikers kunnen ook opnames van hun vroegere stem uploaden die de app via AI kan nabootsen. Whispp zorgt ervoor dat de persoon aan de andere kant van de lijn een verstaanbare, heldere stem hoort.

Oorspronkelijk was de app Whispp bedoeld voor mensen die ernstig stotteren. De maker Joris Castermans stottert zelf al zijn hele leven, en weet uit eigen ervaring dat mensen die stotteren vaak veel vloeiender spreken als ze fluisteren. Stotterproblemen nemen vaak juist toe bij telefoongesprekken, wat erg frustrerend kan zijn. Zo kwam Castermans op het idee om een app te ontwikkelen die fluisterspraak mogelijk maakt bij het bellen. Die app bleek toen ook geschikt voor mensen met andere stem(band)problemen.

Whispp is een betaalde app – je betaalt afhankelijk van je abonnement ongeveer €19,99 per maand voor telefoongesprekken, die je eerst gratis 15 minuten kan uittesten. Het omzetten van spraakberichten blijft altijd gratis. Het doel is dat de app in de nabije toekomst ook voor face-to-face contact inzetbaar wordt. De gebruiker kan dan via een microfoontje zijn stem laten versterken voor de gesprekspartner via een bluetoothspeaker of oordopjes. Meer informatie is te vinden op de website: https://whispp.com/nl/ .

Uitgetest

Ik heb voor het WAP de app kort uitgeprobeerd om gratis spraakberichten om te zetten. Daarvoor heb ik eerst een eigen stemprofiel aangemaakt. Als je nog een gezonde stem hebt, zoals in mijn geval, kan dat door zinnen voor te lezen in de app. Dat waren voor mij telkens Engelstalige zinnen, omdat mijn telefoon in het Engels is ingesteld – misschien is dit bij een Nederlandse versie van de app anders. Op basis van al deze opnames maakt de app een stemprofiel aan. Ik heb uitgetest hoe goed dit stemprofiel werkte door een aantal spraakberichten op te nemen in fluisterstem en af te spelen met het spraakprofiel van mijn heldere stem. Daarnaast heb ik een aantal vrouwelijke stemmen uitgeprobeerd die de app aanbiedt – de Amerikaans-Engelse stemmen Emma en Mary, en de Nederlandse Femke en Sanne. De app biedt ook stemmen aan in het Vlaams, Brits-Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Japans en Koreaans.

Bij het afspelen van mijn eigen stem, was het naar mijn mening nog erg duidelijk dat de oorspronkelijke opname gefluisterd was. De spraak was goed te verstaan, maar de ontvanger van het spraakbericht zal waarschijnlijk doorhebben dat je met een fluisterstem spreekt. Ik neem aan dat hetzelfde geldt voor de telefoongesprekken. In een aantal artikelen en interviews met Castermans wordt gesteld dat de persoon aan de andere lijn niet zal opmerken dat je fluistert, maar dat viel me dus enigszins tegen.

Het omzetten van fluisterspraak naar een heldere stem ging voor mijn gevoel een stuk beter als ik de in-app stemmen gebruikte, maar ook daarin kon ik soms nog gefluister terughoren. Desondanks waren de berichten meestal helder en goed te verstaan. Een nadeel van deze stemmen is dat ze nog erg robotachtig klinken – de Nederlandstalige stem Sanne vond ik het meest natuurlijk overkomen, de Amerikaans-Engelse stemmen het minst. De kwaliteit van de stem kan dus afhangen van de taal die je selecteert.

Een andere kanttekening is dat de oorspronkelijke opnames écht goed gearticuleerd moeten worden: niet alle klanken en woorden in mijn fluisterspraak werden goed omgezet (gaat werd bijvoorbeeld haat), terwijl ik mijn best deed om alle woorden duidelijk uit te spreken. Ik heb bij de vergelijking tussen de twee talen nog geen duidelijk verschil hierin ondervonden, maar ik kan me voorstellen dat woorden en klanken in de ene taal beter opgepikt worden dan in de andere.

Het is natuurlijk ontzettend mooi dat de app nu al in meerdere talen beschikbaar is, en hopelijk wordt dit langzamerhand uitgebreid. Ik zou het mooi vinden als de app in de toekomst ook de mogelijkheid zal bieden om in meerdere talen een stemprofiel in te stellen. Onze intonatie verschilt nu eenmaal in de verschillende talen die we spreken, en ik denk dat veel gebruikers de app meertalig zullen willen inzetten. Daarbij moet ik opmerken dat ik dusver geen grote verschillen in kwaliteit opmerkte bij het omzetten naar mijn eigen stemprofiel in het Engels of het Nederlands.

Mijn eindoordeel

Whispp is een bijzondere app die veel mensen zou kunnen helpen, maar ik ervoer bij mijn test nog redelijk veel problemen. Dat kan te maken hebben met de leeftijd van de app, want Whispp is nog erg nieuw. In 2023 werd de bèta-versie gelanceerd, en de volledige versie is sinds dit jaar beschikbaar. Het valt dus te verwachten dat een deel van deze problemen in de loop van de tijd wordt opgelost, misschien al in de nabije toekomst.

Zelf vind ik een abonnement op de app nog vrij duur, maar ik kan me voorstellen dat de prijs het waard is voor mensen die kampen met spraak- of stemproblemen. Zeker als de app binnenkort ook in face-to-face-situaties inzetbaar is, kan deze technologie een groot verschil kan maken in iemands dagelijks leven. De app maakt zachte spraak namelijk goed verstaanbaar, ook als het soms nog wat robotachtig klinkt. Al met al vind ik Whispp daarom een mooie app, en ik ben benieuwd naar toekomstige ontwikkelingen.