Parallelsessie 1 (11:30-12:00): Sione Twilt (Hogeschool Rotterdam) – Onbegrepen stemmen in een schemergebied: een caleidoscopisch perspectief op meertalige gesprekken tussen ouders en logopedisten.
Meertaligheid verrijkt je leven en verbreedt je horizon. In de zorg of het onderwijs kan er door het meertalig gesprek een verbinding ontstaan tussen professionals en (de naasten van) de cliënt. Wanneer een gedeelde taal echter beperkt beschikbaar of zelfs afwezig is, kan de communicatie een uitdaging zijn. Stemmen zijn dan onbekend en blijven vaak onbegrepen.
Binnen de logopedische gespreksvoering, waar communicatie zowel middel als doel is, vormt meertaligheid een extra uitdaging. Het LIMINA-onderzoek (LogosInMeertaligeINterActie) brengt deze complexe interactie in kaart door verschillende perspectieven te belichten. De focus ligt hierbij op de communicatie tussen logopedisten en meertalige ouders. Tijdens de sessie worden de voorlopige resultaten van het onderzoek gedeeld. Daarnaast worden de deelnemers uitgenodigd om op verschillende manieren te reflecteren op het eigen handelen en hun stem te laten horen.
Parallelsessie 2 (12:05-12:35): Catherine van Beuningen (Hogeschool van Amsterdam/Universiteit van Amsterdam) – Iedere taal telt: kansrijk omgaan met meertaligheid in het onderwijs
Steeds meer kinderen groeien op met een andere taal dan of naast het Nederlands. Bovendien leren alle leerlingen op school nieuwe registers (of ‘vaktalen’) én vreemde talen. Iedere leerling en klas is dus in feite meertalig. Wanneer leraren de meertalige repertoires van leerlingen doelgericht valoriseren, biedt dat kansen voor zowel persoonsvorming, socialisatie als kwalificatie. Veel leraren zijn echter nog zoekend naar manieren waarop zij meertaligheid effectief kunnen verankeren in hun onderwijs. Aan de hand van inzichten uit enkele recente onderzoeksprojecten van het lectoraat Taalontwikkeling en Meertaligheid (HvA) schetsen we in deze presentatie welke meerwaarde meertalige onderwijsbenaderingen kunnen opleveren en welke uitdagingen daarbij een rol spelen.
Parallelsessie 3 (14:40-15:10): Josje Verhagen (Universiteit van Amsterdam) – Gezinnen zonder gezamenlijke taal. Wat als ouders en kinderen niet met elkaar kunnen communiceren?
Deze presentatie gaat over gezinnen waarin ouders en kinderen geen gezamenlijke taal hebben. In deze gezinnen spreken de ouders niet of nauwelijks Nederlands en de kinderen niet of nauwelijks de moedertaal van hun ouders. Dit leidt tot schrijnende situaties waarin ouders en kinderen niet of niet goed met elkaar kunnen communiceren. In deze presentatie ga ik in op de uitkomsten van een workshop waarin met wetenschappers en mensen uit verschillende werkvelden (o.a., GGD, logopedie, onderwijs, gemeente) is geprobeerd dit probleem in kaart te brengen. Op welke schaal komt het voor? Wat zijn mogelijke oorzaken? Wat zijn richtingen voor mogelijke oplossingen?
Parallelsessie 4 (15:40-16:10): Lisa Verbeek (Radboud Universiteit) – NT2-groeiprofielen bij nieuwkomers in de tienerleeftijd: Succes versus stagnatie
Nieuwkomers die in de middelbare schoolleeftijd naar Nederland komen, krijgen eerst les in een Internationale Schakelklas (ISK). Hier leren de leerlingen het Nederlands als tweede taal (NT2), zodat ze snel kunnen doorstromen naar het reguliere Nederlandstalige voortgezet onderwijs. Er is echter grote variatie in de snelheid en mate waarin deze tieners in staat zijn zich het Nederlands eigen te maken. Momenteel ontbreekt een protocol voor het identificeren van taalachterstanden en onvoldoende vooruitgang na intensieve begeleiding. Met een longitudinale studie (N = 180) beogen we meer inzicht te krijgen in welke leerlingen het NT2 snel oppakken, en welke leerlingen ondanks het ISK-aanbod achterblijven. Door zowel op groeps- als individueel niveau NT2-groeiprofielen in kaart te brengen, worden patronen van succes en stagnatie onderzocht. In deze presentatie delen we de eerste resultaten. Met deze resultaten zullen we een screening ontwikkelen om nieuwkomers te identificeren die extra ondersteuning nodig hebben om hun NT2-vaardigheden te ontwikkelen.