De week van: Anke Spekman

Anke Spekman heeft Geschiedenis en Slavische talen gestudeerd en volgt de duale master Nederlands als tweede taal en meertaligheid aan de Universiteit van Amsterdam. Ze liep van september 2024 tot januari 2025 stage bij de Internationale Schakelklas van SG Futuris in Amstelveen. Ze heeft veel plezier in het werken met jongeren en is daarom in februari 2025 ook begonnen aan de lerarenopleiding voor het schoolvak Geschiedenis.

Maandag 13 januari

Een half jaar geleden ontving ik goed nieuws na een hospiteeravond voor een jongerenwoning. Ik verhuisde van een studentenwoning naar een gebouw samen met statushouders. Iedereen heeft zijn eigen studio en op de begane grond is een gemeenschappelijke woonkamer. Op maandagavond organiseer ik hier met een aantal andere buren een taalcafé. We praten een uur over koetjes en kalf-

jes terwijl we theedrinken en koekjes eten. Suiker blijft een goede verbinder en het gesprek loopt vanzelf. Aan het begin herhalen we vijf belangrijke woorden van de afgelopen week en aan het eind kiezen we vijf nieuwe woorden uit.

Dinsdag 14 januari

‘s Morgensvroeg fiets ik naar Amstelveen. Ik loop op dinsdag en donderdag stage bij de internationale schakelklas van Futuris. Aan het begin was ik vooral veel aan het observeren en nu met het eind in zicht geef ik zoveel mogelijk zelf les bij twee klassen die mij inmiddels goed kennen. Vandaag neem ik vier lessen over van mijn stagebegeleider: ik geef het eerste, tweede, vierde en vijfde uur les. Ik merk dat ik het derde uur echt even nodig heb om tot rust te komen.

Het eerste dubbeluur is met een bijzondere klas. Deze klas heeft A2-niveau, alleen met leesvaardigheid scoren ze nog lager. De leerlingen zijn grappig, maar ze zijn ook onrustig. We lezen een tekst met het thema werelderfgoed van Nieuwsbegrip. Als ik aan een leerling uitleg wat het werkwoord erven betekent, wijst een andere leerling naar mijn horloge. ‘Een rolex!’ brult hij door klas. ‘Tja’, roep ik terug, ‘dan zou ik hier echt niet meer staan!’

Bij deze klas merk ik soms frustratie als het onrustig is, maar gelukkig heb ik ook vaak genoeg binnenpretjes. Neem het woord ziekenhuis. Als iets ze niet bevalt – zoals de instructie ‘Laptops dicht! – roepen leerlingen ontevreden, ‘Neeeee, ziekenhuis!’.

De klas in de middag zou ik omschrijven als een hartelijke klas op A0-A1 niveau. Tijdens mijn stage is de klas van samenstelling veranderd. Het meerendeel van de groep is alleenstaande, minderjarige vluchteling uit Eritrea en Somalië en ze wonen in een opvanglocaties in Amstelveen en Duivendrecht. De leerlingen vallen op omdat ze gemotiveerd zijn. Natuurlijk hebben ze ook weleens geen zin, maar over het algemeen geeft deze klas mij veel energie.

Woensdag 15 januari

Vandaag maak ik een uitstapje met andere stagiars van dezelfde scholengemeenschap naar het Hervormd Lyceum Zuid. We hebben een training over het puberbrein. De training bestaat logischerwijs wat basisinformatie over cognitie, werkgeheugen, langetermijngeheugen. Interessant is om van de andere deelnemers te horen hoe verschillende scholen invulling geven aan het trainen van studievaardigheden. Er zijn scholen die standaard aandacht besteden in de lessen aan plannen, organiseren en effectief leren. Op de ISK merk ik een groot verschil in schoolse vaardigheden en motivatie tussen leerlingen en ik denk dat juist in de schoolse vaardigheden nog wat te winnen valt.

Als ik huiswerk opgeef, zijn het altijd dezelfde leerlingen die het wél maken. Ik zie twee redenen. Deze leerlingen hebben op school gezeten in het thuisland en daar succeservaringen gehad, óf ze zijn enorm gemotiveerd om in Nederland te blijven .

Donderdag 16 januari

Het thema van mijn les is ruimtevaart en de stilste jongen van de A2-klas leeft ineens op. Hij steekt normaal gesproken nooit zijn hand. Het is moeilijk om contact met hem te krijgen: als ik één-op-één met hem probeer te praten, kijkt hij mij niet aan en laat hij weinig los. Dat staat in sterk contrast met de meeste leerlingen die juist opleven als je ze extra aandacht geeft. Nu het over planeten gaat, kan ik hem voor het eerst de beurt geven. Dit is het leuke aan lesgeven: leerlingen blijven je verrassen.

Voor deze les gebruik ik Weerwoord van Kentalis. Zij stellen een PowerPoint beschikbaar met een extra tekst waarin de woorden uit het Nieuwsbegrip artikel van de week worden herhaald. Ik kreeg Weerwoord als tip van mijn stagebegeleider. Op de ISK is het nuttig om dezelfde woorden in verschillende contexten aan te kunnen bieden, al moet ik wel soms nog extra uitleg geven zodat ze de nieuwe tekst kunnen begrijpen. Van de herhaalde woorden laat ik ze kaartjes maken en kunnen ze hun thuistaal inzetten of het Van Dale NT2-woordenboek voor een definitie.

Vrijdag 17 januari

Op vrijdagen bereid ik meestal lessen voor en deze week ga ik even langs de bibliotheek voor boeken met kinderpoëzie. Bij het vak drama doen leerlingen mee aan de schrijfwedstrijd NT2 met het thema Het talent. De komende dinsdag wil ik daarom bij leesvaardigheid een gedicht gebruiken. Ik kies voor Winterochtend van Ted van Lieshout door het herkenbare thema en de regels ‘mijn fiets heeft geen zin om mee // te gaan’, zo kan ik ‘(geen) zin hebben’ nog eens herhalen. Komende dinsdag is zo’n winterochtend waarop -ondanks frisse tegenzin van een puberbrein – toch weer geleerd moet worden.