Op 24 en 25 maart 2025 vond in Edinburgh het Bilingualism Matters Symposium plaats. WAP-redactielid Anne-Mieke was aanwezig bij dit congres en raakte geïnspireerd door de vele internationale praktijkvoorbeelden rondom meertaligheid. In dit artikel licht ze er een aantal toe.
Lezen in verschillende talen op de kinderopvang
Claudine Kirsch (University of Luxemburg) beschreef in haar keynotelezing dat het taalbeleid voor de kinderopvang in Luxemburg de afgelopen jaren veel meertaliger is geworden. Op de kinderopvang moet aandacht besteed worden aan het Luxemburgs en Frans en moeten daarnaast de thuistalen van kinderen verwelkomd worden. Claudine Kirsch liet zien dat kinderen inderdaad in meerdere talen voorgelezen worden op de opvang. De kwaliteit van het voorlezen verschilde wel: het was niet altijd een dialoog en het niveau van de vragen die aan kinderen gesteld werd varieerde ook. Op een van de groepen die ze bezocht ontstonden heel mooie, rijke gesprekken waarin verschillende talen gebruikt werden. Een inspirerend voorbeeld, ook voor de Nederlandse context!
Liedjes om thuistalen te leren
Hoe kunnen we de thuistaal van kinderen ondersteunen? Ana-Maria Hojbota, Mirela Panaitisor (New Old School of Music) en Adina Olivia Hutanu (AOH Illustrations) hadden een idee: zij maakten interactieve kinderliedjes in de thuistaal, Roemeens. Tijdens de presentatie lieten ze een voorbeeld zien: een aanstekelijk liedje met een herkenbare melodie en veel bewegingen die de tekst ondersteunden. Zij hoopten dat kinderen zo plezier hadden bij het gebruiken van hun thuistaal, en tegelijkertijd nieuwe woorden leerden. Een heel leuk idee, dat misschien ook met andere thuistalen toegepast kan worden!
Week van de Talen
Vanuit Parijs kwam een ander mooi initiatief: de Week van de Talen. Thuistalen stonden een week lang in het zonnetje op Franse basisscholen en middelbare scholen, vertelden Taylor Smith-Benyahia en Ranka Bijeljac-Babic (Bilingues & Plus). Ouders kwamen langs om boeken voor te lezen of samen te schrijven in de thuistaal, leraren bespraken verschillen en overeenkomsten tussen thuistalen, en er werden spelletjes gespeeld en liedjes geluisterd in verschillende talen. Op die manier kwam er ook meer verbinding tussen thuis en school, tussen ouders en leraren. De ervaringen van scholen en ouders was overwegend positief. Misschien kunnen we in Nederland de Dag van de Moedertaal ook omvormen naar een week?
Je thuistaal leren op school
Ook was het voor kinderen in verschillende landen mogelijk om hun thuistaal op school te leren. In Edinburgh is het stadsbestuur bijvoorbeeld bezig om meer thuistalen aan te bieden op de middelbare school, vertelde Bethan Owen (The City of Edinburgh Council) in haar presentatie. In de Verenigde Staten kunnen sommige kinderen met Spaans als thuistaal (bijna) hun hele schoolcarrière tweetalig Spaans-Engels onderwijs volgen. José García, P. Zitlali Morales en Victoria Trinder (University of Illinois at Chicago) hadden op hun universiteit een voorbereidingstraject gemaakt om tweetalige docenten op te leiden, aangezien daar een groot tekort aan was.
Meer inspiratie
Ook vanuit Bilingualism Matters wordt er internationaal veel werk verzet om meer aandacht te schenken aan meertaligheid, bijvoorbeeld via informatiesessies voor ouders, hulpmiddelen om aandacht te besteden aan meertaligheid in de klas, en informatie over meertaligheid en TOS. Een aantal van deze bronnen is hier te vinden. Buiten Bilingualism Matters om zijn er Nederland voor de kinderopvang en voor het basisonderwijs toolboxen ontwikkeld over meertaligheid. Daarnaast kunnen prentenboeken beluisterd worden in verschillende thuistalen, met bijbehorende lesactiviteiten. Genoeg inspiratie dus!