Interview: meertaligheid in dagopvang

Meertalige kinderopvang: een nieuw concept
De afgelopen jaren is het aanbod tweetalig onderwijs (op de basisschool en middelbare school) enorm gegroeid. Steeds meer ouders vinden het belangrijk dat hun kind de Engelse taal goed beheerst. En omdat het leren van een tweede taal eenmaal makkelijker gaat wanneer je jong bent, is het niet heel verrassend dat het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid nu wil weten welk effect meertalige kinderopvang heeft op de taalontwikkeling en taalvaardigheid van jonge kinderen. Het MIND-project – onder leiding van Prof. dr. Folkert Kuiken, dr. Suzanne Aalberse en dr. Sible Andringa – gaat dit onderzoeken. Het is een uniek en exploratief project: over de effecten van meertalige kinderopvang is namelijk nog heel weinig bekend. Dit komt onder andere doordat in de wet staat dat de voertaal in het onderwijs en de kinderopvang Nederlands moet zijn. MIND is uniek omdat de organisaties nu 50% van de opvang in het Engels, Duits of Frans mogen aanbieden.

Wie doen er mee?
Voor het MIND-project zijn elf organisaties geselecteerd. Deze organisaties hebben zich vrijwillig aangemeld via een oproep van het ministerie, maar moeten wel aan een aantal eisen voldoen. Ze moeten bijvoorbeeld kunnen aantonen dat de leidsters de Nederlandse en Engelse taal voldoende beheersen. Ook moeten ze een plan van aanpak schrijven waaruit onder andere blijkt dat de emotionele-ontwikkeling van de kinderen gewaarborgd blijft.

Vrijheid in het tweetalige aanbod
Ik ben enigszins verrast wanneer Darlene en Kyra vertellen dat de organisaties helemaal vrij zijn in de manier waarop ze het tweetalige aanbod willen realiseren: het enige dat vaststaat is dat de kinderen maximaal 50% van het taalaanbod in de tweede taal krijgen. Het lijkt er momenteel op dat de meeste organisaties kiezen voor de one teacher one language strategy waarbij een moedertaalspreker van het Nederlands in het Nederlands tegen de kinderen spreekt en een moedertaalspreker van het Engels in het Engels. Darlene en Kyra lichten toe dat deze variatie interessant is, omdat ze op die manier kunnen onderzoeken of verschillende strategieën verschillend effect hebben.

Adviseren jullie de organisaties ook?
De organisaties worden zeker op de hoogte gehouden van de resultaten, maar omdat er nog zo weinig bekend is én omdat variatie in de manier waarop organisatie te werk gaan voor de onderzoekers van MIND ook interessant is, worden organisaties geheel vrijgelaten in hun programma en krijgen ze geen advies. Wel worden er af en toe bijeenkomsten georganiseerd (zoals de kick-off workshop) waar alle organisaties, onderzoekers en het ministerie aanwezig zijn om elkaar te informeren en te inspireren.

Wat wordt de grootste uitdaging?
De administratie en de statistiek! Darlene en Kyra leggen uit dat ze straks zoveel data hebben en dat er zoveel factoren een rol spelen bij de taalontwikkeling van de kinderen dat het een hele uitdaging wordt om dit goed te analyseren. Een belangrijke bron van variatie is de thuissituatie van ieder kind. Darlene en Kyra verwachten dat er redelijk wat kinderen uit expat gezinnen aan het onderzoek mee zullen doen, waardoor ieder kind thuis een andere taal spreekt. Ook hier moet rekening mee gehouden worden. Om zicht te krijgen in de thuissituatie en ontwikkeling van de kinderen worden ouders ook gevraagd om tijdens ieder meetmoment een aantal vragenlijsten in te vullen.

Enthousiast geworden?

Wil je meer weten over het project en op de hoogte blijven van de resultaten? Neem dan regelmatig een kijkje op de website van het project: www.projectmind.nl

Het project biedt ook stageplaatsen, scriptieplaatsen en student-assistentschappen aan. Schroom dus niet om contact op te nemen met een van de onderzoekers of met Eva (onderzoeksmedewerker) wanneer je op het project zou willen werken. Of kijk hier voor de advertentie.